آشنایی با مفهوم تجارت خارجی

 

تجارت خارجی به داد و ستد کالا یا خدمت دارای ارزش فراسوی مرزهای بین‌المللی گفته میشود. که در بسیاری از کشورها نمایانگر میزان تولید ناخالص داخلی میباشد. تاریخچه اینگونه دادوستد از جاده ابریشم و جاده کهربا آغاز گردیده، هرچند به نظر میرسد در زمان خود به اندازه امروز از اهمیت اقتصادی برخوردار نبوده است.

ازجمله عواملی که تأثیر به سزایی در رشد اقتصادی اکثر کشورهای در حال توسعه داشته، اتکا به تجارت خارجی بوده است و به علت وابستگی شدید این کشورها به درآمدهای صادراتی و واردات مورد نیاز جهت پی ریزی صنعتی، تجارت خارجی نقشی اساسی و انکارناپذیر در رشد اقتصادی این کشورها دارد.

 ارتباط بین تجارت خارجی و رشد اقتصادی

در ﺑﺮرﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﯽ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی دو ﻣﺒﺤﺚ ﻣﻬﻢ در ادﺑﯿﺎت ﺗﺠﺎرت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ وﺟﻮد دارد :اول، ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی و دوم ﺗﺎﺛﯿﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺮ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﯽ .

در مورد بحث اول که تاثیر تجارت خارجی بر رشد اقتصادی را نشان می دهد، نظرات افرادی هم چون، آدام اﺳﻤﯿﺖ، اﺳﺘﻮارت ﻣﯿﻞ ، راﺋﻮل ، دﯾﻮﯾﺪ رﯾﮑﺎردو، ﮐﺴﯿﻨﮓ دیوید ﻫﯿﻮم ،ﻫﺎﻧﺲ ﺳﯿﻨﮕﺮو ﻓﺮدرﯾﮏ وجود دارد. در میان این نظریه دانان برخی مخالف و برخی نیز موافق تجارت خارجی هستند.

در ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ دوم، ﺗﺎﺛﯿﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺮ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﯽ، ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:

رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺣﺎﻣﯽ ﺗﺠﺎرت، رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺿﺪ ﺗﺠﺎرت و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺧﻨﺜﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺠﺎرت.

 استراتژی کشورهای مختلف در رابطه با تجارت خارجی

هر یک از کشورها با توجه به شرایط داخلی خود، اگر تجارت خارجی را مفید می دیدند، استراتژی توسعه صادرات و اگر آن را به ضرر خود می پنداشتند، استراتژی جایگزینی واردات را استفاده می کردند.

انتخاب هر یک از این استراتژی ها به منابع رشد اقتصادی بستگی دارد. به طور مثال کشوری که هنوز هیچ منابع سرمایه ای، فنی و اقتصادی برای تولید ندارد، باید این موارد را وارد کند تا به حالت ایده آل خود برسد.

نتایج تحقیقات انجام شده در این حوزه

ﻧﺘﺎﯾﺞ تحقیقات ﻧﺸﺎن می دهد تجارت خارجی نقش مهمی را برای رشد اقتصادی کشور ایفا نمی کند، اما در عوض نوآوری و فراهم کردن بستر مناسب برای رشد نوآوری، از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻓﮑﺮی ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﺜﺒﺘﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮر دارد . البته تحقیقات مختلف در این حوزه نتایج متفاوتی را نشان می دهد و نمی توان به صورت قطعی این موضوع را بیان نمود.

دانش در عصر ما حرف اول را می زند و در این موضوع شکی نیست که هر کس صاحب دانش باشد، در هر زمینه ای موفق تر خواهد بود؛ زیرا دانش می تواند تحولات در حوزه فناوری را تسریع کرده، فرایندها را بهبود دهد و محصولات جدید را تولید نماید.

در آخر هم لازم است به شما بگوییم برای بررسی تجارت خارجی و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورها، متغیرهای بسیاری باید در نظر گرفته شود و صرفا متغیرهای این مطالب نیز برای به دست آوردن نتیجه کامل، کافی نبوده است.